علیرضا اسپهبد هم رفت!...

هنر شهادتی است صادقانه/ نوری كه فاجعه را ترجمه می‌كند/تا آدمی حشمت موهونش را بازشناسد
احمد شاملو

علیرضا اسپهبد هم رفت...

برگریزان این قافله را انگار سر پایانیدن نیست.نسلی که می رود. برهوتی از هیچ بر زمین هیچستان. هنرمند گنگ. انسان پست مدرن بی انگیزه ی افیونی. بی هدف.بی آرمان. بی ایدئولوژی.انسان هوا. انسان تسلیم و ادعا! ...

و زمین برهوت میهن که شوره زاری را می ماند همه باد. و بذرهایی!... و بذرهایی  که هر چند اندک،در میانه شب هول امید را به دل باز می تابانند...

  سالها پیش در آن مهمانی چند نفره، که "احمد"شبی را آمده بود منزل خیابان نفت،منزل کس و کار خود که عمه من باشد و مقیم ینگه دنیاست، با دوست دیرین خود، علیرضا اسپهبد،نقاش و گرافیست پرآوازه آمده بود و آن لب تر، آمد و شد تا امروز... 

وقتی که به پدر خبر دادم که اسپهبد در ۵۵ سالگی رفت لحظه ای درنگ کرد و سکوت.

 بدرود علیرضا اسپهبد...

 مهین سرابی ، رادیو زمانه

هنر شهادتی است صادقانه/ نوری كه فاجعه را ترجمه می‌كند/تا آدمی حشمت موهونش را بازشناسد
احمد شاملو*

علیرضا اسپهبد نقاش و گرافیست معتبر كشورمان صبح امروز در سن ۵۵ سالگی بر اثر عارضه قلبی درگذشت.

او در این‌ سال‌ها مثل بسیاری از هنرمندان دیگر در انزوا به فعالیت هنری مشغول بود و كمتر در محافل هنری شركت می‌كرد یا به عرضه كارهای خود به صورت نمایشگاه می‌پرداخت.

مرحوم اسپهبد چندی پیش به نمایش بدون اجازه آثارش در مجموعه آثار نقاشان و مجسمه‌سازان ایرانی اعتراض كرده بود.
اسپهبد متولد ۱۳۳۰ در تهران بود و از كودكی آموختن نقاشی را نزد جعفر رهنما آغاز كرد. سپس وارد دبیرستان هنرهای زیبای پسران تهران شد و در رشته نقاشی شروع به تحصیل كرد.

او در سال ۱۳۵۴ وارد دانشگاه هنرهای تزئینی شد و بعد از آن در دانشگاه دولتی انگلستان تحصیل در رشته نقاشی را آغاز كرد و در سال ۱۳۵۷ با درجه فوق لیسانس فارغ التحصیل شد.

او از ابتدا همراه با نقاشی، گرافیك را نیز تجربه كرد و از گرافیست های فعال این سالها و از تصویرگران معتبر به شمار می‌رفت. شیوه كار اسپهبد كه همراه با حذف منطق و حرف موضوعات به معنای واقعیات عینی است؛ سبب می شود آثارش را در زمره «سورئالیست ها» قرار دهند.

آیدین آغداشلو درباره او گفته است: «او تصویرگر جهانی پیچیده و هزار توی است كه انسان محبوبش، جایگاه مطمئن و در خور عزت و شوكتش را در آن نمی یابد. پهنه‌های وسیع بوم، آوردگاه تضاد و تصادمی در هم شكننده‌اند كه در آن انسان و حیوان با شتاب و سراسیمه در جهات مختلف زیر آوار شتك رنگ توده شده قطور مدفون می شود. هر دوره از تجربیات علیرضا اسپهبد حدود انتظام ذهنی او را می سازد كه بعدها تبدیل به نظم هندسی می شود. این نظم هندسی، در نهایت هنرمند را هر چند ناخودآگاه به سویی هدایت می‌كند كه حاصل شناخت اجتماعی و مهارت فنی تجربه‌های متنوع و طرح‌های ذهنی ناشی از نقاشی و گرافیك‌اش برای خلق اثر خود استفاده كند.»

این هنرمند فقید طی سال‌های ۱۳۴۶ تا ۱۳۵۰ در چندین نمایشگاه گروهی همراه با دیگر هنرجویان هنرستان نقاشی پسران شركت كرد و در سال ۱۳۵۴ اولین نمایشگاه انفرادی خود را در نگارخانه سیحون به نام «كلاغ‌ها» برگزار كرد. به گفته جواد مجابی اسپهبد توانسته نظم هندسی آثارش را با معماری زیباشناختی هم آغاز كند و آن دو را در بستر مناسب طی سالها رشد دهد.

اسپهبد یكی از دوستان نزدیك احمد شاملو شاعر بزرگ بود كه طرح معروف او را نیز بر روی كتاب‌های جلدش طراحی كرد.
پیكر او ساعت ۹ صبح دوشنبه هفتم اسفند از مقابل بیمارستان ایران‌مهر تشییع و در قطعه هنرمندان بهشت‌زهرا به خاك سپرده خواهد شد.

انسان و جامعه در مركز توجه مرحوم اسپهبد قرار داشت و او درباره علاقه بی‌پایانش به نقاشی گفته است: تنها كاری كه عاشقانه و از روی تعهد دوست دارم،‌ نقاشی است و نگاه كردن به واقعیت در عرصه گشوده دیدن و دریافتن آن چیزی كه می‌خواهد خود را با تمام آشكارگی‌اش پنهان كند.

----------------
*بخشی از شعر احمد شاملو كه آن را به اسپهبد تقدیم كرده بود.

 

14:33 گرينويچ - شنبه 24 فوريه 2007 - 05 اسفند 1385

علیرضا اسپهبد نقاش و

گرافیست

درگذشت

عليرضا اسپهبد، نقاش ايرانی ، در سن 55 سالگی در تهران درگذشت.

دليل مرگ آقای اسپهبد سکته قلبی اعلام شده و آن گونه که در گزارشها آمده، او هنگام انتقال به بيمارستان در آمبولانس جان باخته است.

عليرضا اسپهبد از دوران کودکی آموزش نقاشی را نزد جعفر رهنما آغاز کرد و از دبيرستان هنرهای زيبای پسران تهران در رشته نقاشی ديپلم گرفت.

او سپس به تحصيل در دانشکده هنرهای تزئينی پرداخت و در در دانشکده گلداسميت دانشگاه لندن ادامه تحصيل داد.

گفتگو با جواد مجابی، نویسنده و نقاش

عليرضا اسپهبد از دوران تحصيل در دبيرستان هنرهای زيبای پسران تهران در نمايشگاههای گروهی شرکت جست و در سال ۱۳۵۴ اولين نمايشگاه انفرادی خود را به نام "کلاغها" در نگارخانه سيحون برپا کرد.

او علاوه بر نقاشی به عنوان گرافيست نيز فعاليت داشت و برای چندين جلد کتاب و مجلات کتاب جمعه، صنعت حمل و نقل، ايران فردا و برخی مجلات ديگر به طراحی جلد پرداخت.

برگزيده نقاشيهای عليرضا اسپهبد طی سالهای 1350 تا 1376 را نشر هنر ايران در قالب يک جلد کتاب منتشر کرده و انجمن قلم آلمان نيز برخی آثار او را به صورت کارت پستال، پوستر و طرح جلد کتاب، تحت عنوان "آزادی بيان" چاپ کرده است.